Read Ebook: Paedagogische Overwegingen by Asscher Eva Wilhelmina Gunning J H Commentator
Font size:
Background color:
Text color:
Add to tbrJar First Page Next Page Prev Page
Ebook has 670 lines and 30818 words, and 14 pages
Moeder antwoordde, dat ze Meta's overtuiging niet rekende. Tot ze meerderjarig was, beval ze haar naar de kerk te gaan en te vasten. Daarna kon ze doen zooals ze zelf verkoos.
Dat was het eerste ernstige conflict tusschen Moeder en dochter.
Meta gaf oogenschijnlijk toe.
Ze kocht echter de noodige broodjes en at ze heimelijk op.
's Avonds viel het Moeder op, dat Meta in tegenstelling van andere jaren, er bijzonder blozend en welvarend uitzag.
"Je hebt gegeten Meta," zei Moeder op beslisten toon.
"Ja Moeder", gaf het meisje eerlijk ten antwoord. "Ik zou voor u liever gewild hebben, dat u het niet gemerkt hadt, maar nu wil ik u toch niet langer bedriegen."
Na die vermetele bekentenis begon tusschen Mevrouw en Meta een verhouding te bestaan, die allerdroevigst werd.
Moeder verlangde bij de minste kleinigheid haar gezag gehandhaafd te zien, Meta wilde haar zelfstandigheid op geen enkel punt prijs geven.
Het geheele gezin leed onder de wederkeerige plagerijen en opgewonden stemmingen. Moeder en dochter gaven elka?r geen enkel bewijs van liefde meer.
Meta zou ten slotte de dupe geworden zijn van Moeders verkeerde paedagogische inzichten. Vader overwoog, dat die toestand niet langer mocht voortduren, ze moesten van elkaar.
Meta vermagerde bij den dag. Vader besloot het meisje naar een kostschool in Belgi? te sturen.
Juist bracht ik Mevr. B., mijn naaste buurvrouw, in deze dagen een bezoek.
Ze zat in zak en asch.
Toen ik binnenkwam brak ze in snikken uit.
Op mij was haar hoop gevestigd, "de verloren dochter te doen terug keeren", zei de wanhopige Moeder.
Het viel me heel gemakkelijk de Moeder tot andere gedachten te brengen, nadat ik de juiste toedracht van de oneenigheid vernomen had.
Ik legde haar uit, dat de wet alleen den meerderjarige verantwoordelijk acht voor zijne daden, maar dat het toch zeer vaak voorkwam, dat iemand van zeventien jaar meer competent was tot juist oordeelen en handelen dan iemand van vier en twintig. Dat nu hing geheel van de persoonlijkheid af.
Geloof is een gevoel, dat geen zelfstandig mensch mag opgedrongen worden. Het meisje had de ware opvoeding tot het geloof genoten, de moeder was dus geheel vrij van alle schuld, nu het geloof zich bij Meta niet ontwikkeld had, zooals Moeder het verlangd had. Ze kon dat betreuren, maar in geen geval mocht ze een dergelijk meisje dwingen tot welke overtuiging ook! We moeten voorkomen, dat onze kinderen lijden onder opgedrongen meeningen.
Een hartelijke omhelzing tusschen Moeder en dochter was de kroon op mijn leering.
"Kees is als bijzonder hartstochtelijke jongen geboren", luidt Moeder's uitspraak. Wie zou hem beter hebben leeren kennen dan juist zij?
Deze vrouw bezit een genialen tact om haar kind te leiden. Zij heeft hem zelfs zoo weten te hervormen, dat buiten hare omgeving evenmin heftige sc?nes met het kind plaats hebben.
Ik wil u haar laatste opvoedkundige prestatie mededeelen.
Onze dertienjarige snaak dan, heeft een zwak voor eieren, hij is er verzot op en moet ze nu als een groote oorlogsontbering missen.
De huisgenooten, er zijn er vijf, die hun jongsten lieveling aanbidden, beloven Kees, nu de eieren voor den handel weer vrij gekomen zijn, ieder, op hunne beurt, hem op een ei te tracteeren, als .... hij een goed rapport van de handelsschool heeft me?gebracht, hij gedurende een bepaalden tijd altijd netjes aan tafel is gekomen, op tijd naar bed is gegaan, kortom als hij vele moeilijkheden heeft overwonnen.
Kees' zinnenprikkel helpt hem aan de hem gestelde eischen te voldoen.
Nadat hij met het verlangde rapport van school is gekomen, vindt hij in het koffieuur een versierd ei op zijn waschtafel liggen. Een verrassing van zijn oudsten broer.
Overgelukkig ijlt hij naar Moeder en vraagt haar het ei meteen te bakken voor bij zijn boterham.
"Ach kom, grappenmaker", sust Moeder, "je weet immers wel, dat er nu geen gas is. Ik zal het ei bij het avondeten heerlijk voor je klaar maken."
Moeder weigert en voegt gedecideerd er aan toe "dat stelletje mag uitsluitend gebruikt worden wanneer Jan het voor zijn pati?nten noodig heeft."
Onmiddellijk daarna wordt Moeder voor een gewichtig gesprek aan de telephoon geroepen. De lust van Kees is onweerstaanbaar. Hij zou den hemel willen bestormen om het gebakken ei te bekomen. Hij waagt het, na bij het keukenmeisje de noodige ingredi?nten te hebben veroverd, het ei zelf te gaan bakken op het verboden toestelletje.
Opgewonden door het sterk begeeren doet hij op zijn onhandigst.
Voor dat het ei in het pannetje is, vat een gordijntje in de nabijheid vlam; hij had den nog half brandenden lucifer er tegen geworpen. In zijn agitatie gooit Kees een spiritusstelletje om en in een oogenblik staat de omgeving in lichte laaie.
Het gelukt haar het vuurtje spoedig te blusschen.
Daarna stuurt ze Kees naar zijn kamer.
Geheel ontdaan, ontmoedigd, met ne?rgebogen hoofd sluipt hij weg.
Bijna elke moeder zou in haar drift en ontsteltenis haar kind oogenblikkelijk het ei afgenomen hebben.
Deze moeder strafte op de rechte manier.
Ze overwoog, volgens haar gewoonte, de straf eerst, toen ze geheel kalm was.
Kees had in hartstocht gehandeld, een verzachtende omstandigheid voor het begane misdrijf.
Zijn aangeboren hartstochtelijke natuur te hervormen is een werk van jaren: Ze was reeds veel gevorderd met hem en schreef dien terugval toe, aan den moeilijken leeftijd, waarop Kees was gekomen en aan de buitengewone tijdsomstandigheden. Door te strenge straf zou ze den jongen verbitteren en veel invloed verliezen. Hem het ei weg te nemen, waarnaar hij zoo zinnelijk verlangd had en dat hij met veel inspanning had verdiend, was een veel te hard, ja een wreed ingrijpen.
Het overigens normaal gehoorzame kind, mocht ook niet in verhouding gestraft worden tot de ongehoorzaamheid, die hij had begaan. De hartstocht had de waardebepaling voor een deel in het bewustzijn weggedrongen. Hij heeft niet kunnen beseffen, hoe ondeugend hij gehandeld had.
Hij mocht gedurende vier weken niet naar de club gaan, hij moest een poos een half uur vroeger naar bed dan hij gewend was, kortom ze strafte hem op een wijze, waaruit ze hem liet voelen, dat hij voor vele dingen, die Moeder hem toegestaan had nog te klein was. Voordat Moeder hem weer in eere herstelde moest hij toonen, zich als een flinke jongen van zijn leeftijd te kunnen gedragen en geen onhandigheden meer te begaan, die gevaar voor hem zelf of anderen konden opleveren.
En dat Moeder juist gestraft had, bewees Kees' reactie, toen ze hem 's avonds experimenteerde.
Moeder hield Kees, als gewoonlijk, gezelschap toen hij het nu smakelijk gebakken ei bij de avondboterham genoot.
"Eigenlijk had je het ei niet moeten hebben", zei moeder, terwijl hij juist een lekker hapje nam.
Met een gezicht, vuurrood van opwinding, stootte hij hijgend uit, "als u mij het ei hadt weggenomen, dan was ik weggeloopen en zou ik me verdronken hebben."
Als reflex slaat Kees de armen om moeders hals, kust haar innig en breekt in snikken uit.
Zijn straf draagt hij met gelatenheid.
Wat Moeder zoo bij intu?tie gevoeld heeft, kunnen Ouders en opvoeders tot op zekere hoogte aanleeren: slechts te straffen na kalme overweging en de straf zoo te bepalen, dat ze aan het doel, het zwak van het kind te verbeteren, beantwoordt, dus in juiste verhouding tot het begane feit en in verband met den aard van het kind.
De ouders van den pittigen Jacques--ze woonden in de ghettobuurt--waren door onverwachte omstandigheden in goeden doen gekomen.
Add to tbrJar First Page Next Page Prev Page